Coaches, therapeuten, leidinggevenden, verandermanagers en consultants. Allemaal gebruiken ze de Piramide van Bateson en Dilts. Logisch, want het model laat heel ingenieus de kracht van ons brein zien. Is ons denken en doen in lijn met onze verlangens en overtuigingen? Dan is er sprake van alignment. De kans is dan groot dat we bereiken wat we willen (leren en veranderen). Het tegenovergestelde van alignment noemen we cognitieve dissonantie. Je missie is dan niet (volledig) in lijn met je overtuigingen, vaardigheden en gedrag. Op naar de niveaus in de piramide.
‘Het model raakt alle lagen: van zingeving tot praktijk.’
Op de afbeelding zie je dat de piramide bestaat uit 6 logische niveaus met een duidelijke hiërarchie, daarbij geldt:
Heb je angst een groep toe te spreken? Waarschijnlijk spelen belemmerende overtuigingen zoals ‘Ik heb niets interessants te melden’, of ‘Wat als ik door de mand val?’ een rol. Onderzoek je overtuigingen en leer ze om te buigen.
De meeste interventies en trainingen zijn bij spreekangst gericht op het niveau van omgeving (een betere powerpoint), gedrag of vaardigheden (nog beter oefenen). Maar hoe effectief zijn deze oplossingen? Ze kunnen invloed hebben, maar een strakkere powerpoint doet weinig met de overtuiging ‘ik ben niet goed genoeg om hier te staan’. Die is fundamenteler. Dus wil je blijvend iets veranderen, dan vraagt dat aandacht op een ander niveau.
Mensen die de dood in de ogen keken, ervaren vaak een fundamentele verschuiving op het niveau van zingeving. ‘Wat doet er eigenlijk toe?’ Dit inzicht leidt tot (grote) veranderingen op de lagere niveaus. Ze leren nieuwe vaardigheden aan, gaan ander gedrag vertonen (maken gezondere keuzes) en passen hun omgeving aan.
In dit voorbeeld zie je hoe een inzicht op existentieel niveau leidt tot veranderingen op alle onderliggende lagen. Als het logisch is voor ons brein, kan het dus razendsnel veranderingen accepteren of doorvoeren.
Bekijk onze training Ontwikkelen met Bateson en ons complete aanbod aan opleidingen.
Als jij je werk vreselijk vindt, helpt een hoger salaris maar even. Daarna begint het weer te wringen. Zo zijn er talloze voorbeelden waarbij de Piramide van Bateson en Dilts verhelderend werkt. Vraag de hand-out aan. Hierin staat een praktische oefening die je helpt bij het bereiken van je doelen.