Knuffelstress - Over stress en andere zaken
Lisa zit naast me en vertelt over hoe moeilijk ze het heeft. Haar vader is al jaren geleden overleden, maar het verdriet lijkt zich onverwachts en ongewild aan haar op te dringen. Niets lijkt meer waarde te hebben en het liefst wil ze de hele dag huilen. Als ik nu aan het werk zou zijn, waren er talloze mogelijkheden geweest om daar mee aan de slag te gaan. Maar Lisa is mijn vriendin. We kennen elkaar al meer dan 20 jaar en ik kan me haar vader nog goed voor de geest halen. En dan overvalt me dat gevoel van machteloosheid. Zo graag zou ik iets dóen om haar te helpen. Alleen zou ik niet weten wat. En ik hoor mezelf goed bedoeld maar onzinnig advies geven als “ga vanavond iets leuks doen”, “verwen jezelf met iets leuks”, om haar na het gesprek nog een “take care” toe te wuiven en met dat gevoel van machteloosheid naar huis te lopen.
Eenmaal thuis rommelt het, want Lisa verdient een betere vriendin dan dit. En dan zie ik de animatie van Brene Brown:
Deze Amerikaanse onderzoekster heeft haar onderzoekspeilen gericht op de kracht van kwetsbaarheid. Uit dit onderzoek komt een prachtige Tedtalk (zie onderaan deze pagina) voort, verschillende sterk geschreven boeken en nu ook deze korte animatie. Hierin wordt het verschil uiteengezet tussen ‘sympathy’ en ‘empathy’. Wat me raakt in de animatie is de zin “Rarely can a response make something better, what makes it better is connection”. Maar ze geeft ook aan dat dit een kwetsbare keuze is, want het verwacht van jou ook contact te maken met pijnlijke emoties om je goed in de ander te kunnen verplaatsen.
Empathisch reageren roept dus ook een bepaalde spanning op. Het vraagt van je mee te voelen met de ander, wat betekent dat jouw deur naar het donker ook (even) opengaat en die deur houden we nou eenmaal liever dicht. Dus houden we het op dat geweldige advies van “ga iets leuks doen” en hop deur weer dicht. Om er vervolgens van te balen dat je vriendin niets aan je heeft gehad. Oftewel om tot die ‘connection’ te kunnen komen, is het belangrijk niet te schrikken van die deur naar het donker. Trek hem open en verdraag dat ongemakkelijke gevoel. Vervolgens weet je weer dat er maar één ding op zit en dat is op de fiets te stappen naar je vriendin. Om haar even een knuffel te geven, niet om iets op te lossen, maar gewoon om er te zijn.
