Omgaan met onzekerheid - Kiezen en kansen in Corona tijd
En toen zaten we ineens in totale onzekerheid… Of de zorgcapaciteit het houdt, wie van onze bekenden en geliefden het treft, wat het met de economie doet, of je je bedrijf of baan straks nog hebt…Kortom, of de wereld zoals jij en ik hem kennen er straks nog zal zijn…
Het Coronavirus raakt de wereld. Geen land, samenleving of individu ter wereld uitgezonderd. Er lijkt geen veilige haven om aan deze vloedgolf te kunnen ontsnappen.
Onze zekerheid en daarmee onze basisbehoefte aan veiligheid worden aangetast. En als dat niet meer staat, wat staat dan nog wel? Je gevoel je veilig te voelen is immers één van je basisbehoeften…
En net als alle andere levende organismen zijn wij 24/7 bezig onze behoeften te vervullen. Hoe ontwikkeld en geavanceerd we ook denken te zijn, uiteindelijk is het emotie die gedrag stuurt. Zeker als het emotioneel wat krapper wordt, zoals nu.
Als jong kind al leerden we op deze manier al omgaan met emoties. Want behoeften maken zich kenbaar via onze emoties. In de meest elementaire vorm in de smaken Lust en Onlust. Naar Lust bewegen we toe en van Onlust bewegen we liever weg.
Zo ontwikkelen we van jongs af aan ons ‘recept voor de wereld’. We weten welk gedrag we in moeten zetten om te krijgen wat ons blij maakt en wat we moeten doen om de onprettige kanten zo goed als het kan te vermijden.
Een recept zodat je niet iedere keer het wiel opnieuw hoeft uit te vinden. Het is namelijk wel handig dat je niet iedere keer als je een kamer binnenkomt opnieuw hoeft uit te vinden waar een stoel voor is of hoe een pen werkt…
En een recept waarmee je bepaalde pijn niet hoeft te voelen. Je hebt immers feilloos geleerd wat te doen om onprettige emoties zoals onzekerheid en onveiligheid te omzeilen of onderdrukken.
Maar wat nou als er geen receptje is? Wat als je met een situatie te maken hebt die je nog nooit hebt meegemaakt? Sterker nog, die de mensheid in zijn geheel nog nooit heeft meegemaakt?
En wat als je wél moet koken, zonder recept en niet voor de minste gasten. Je partner, kinderen, familie, vrienden, collega’s en klanten zitten momenteel namelijk allemaal aan tafel en ze hebben honger. Net als jij…
Dan is de kans groot dat angst regeert en de pan heel snel overkookt. Emoties zijn immers waardevolle gedienden maar tirannieke leermeesters…
Angst die je aanspoort direct in actie te komen. Meer informatie verzamelen, nog vaker het nieuws kijken, niets missen, controle herwinnen, zekerheid creëren, veiligheid herstellen. Meer doen van het recept dat je zo goed kent…op zoek naar de zekerheid die je ineens kwijt bent.
Een aansporing die over het algemeen eerder tégen je dan voor je werkt. De angst zegt immers wat over je behoefte en jouw recept om deze behoefte te vervullen, maar zegt weinig over wat nu nodig is…Bovendien installeert angst over het algemeen alleen maar meer angst.
Maar wat werkt er dan wel? Zorgen dat jij en níet het virus of je angst aan jouw roer staan. Vaak worden we in situaties als deze teruggeworpen op een vorm van onmacht en reactiviteit. Corona bepaalt en angstvallig kijken we toe waar het ons brengt.
Ook al kunnen we heel weinig invloed uitoefenen op het virus, ons eigen handelen en voelen kunnen we wel degelijk beïnvloeden. Ons richten op de invloed die we hebben, leidt vrijwel direct tot een groter gevoel van veiligheid en zekerheid…
Hoe doen we dat dan? Het begint in ieder geval bij je bewust zijn. Wil je je eigen handelen en voelen beïnvloeden, dan is de eerste stap überhaupt doorhebben hoe je je voelt en hoe je handelt. Vaak gaat dit zo automatisch dat we het niet eens doorhebben…
Bewust zijn van je gedrag. Hoe reageer ik? Hoe handel ik? Wat is de directe impuls die ik voel? Alleen al het feit dat je je deze vragen stelt, zorgt er al voor dat je uit het automatische receptje komt. Vaak zorgt dit al direct voor meer rust en ruimte, die je weer kunnen helpen een bewuste keuze te maken in plaats van in automatisch gedrag te schieten.
Bewust zijn van je gevoel. Emoties sturen gedrag. Vaak echter schieten we zo snel in (afweer)gedrag dat de emotie niet eens de kans krijgt zich te uiten. Durf je te voelen wat je voelt en even niet in de directe (re)actie te schieten? Als je deze stap neemt zul je veelal merken dat emoties, net als het Corona virus, een golfbeweging kennen. Ze komen, worden heviger en ebben dan vanzelf weer weg. Het daadwerkelijk ervaren van de ‘golf’ werkt wat effectiever dan proberen de golf te stoppen of er voor weg te rennen. Dan kun je immers wel bezig blijven.
Bewust zijn van je focus. Wat je aandacht geeft wordt groter. Bij zwaar weer zijn we geneigd ons volledig te verliezen in het probleem. Los van dat dit weinig oplost, zorgt het er ook voor dat we juist de aandacht verliezen voor alle dingen die ons juist energie, kracht en rust geven. Elementen die we juist nu goed kunnen gebruiken!
Wil je verder aan de slag met hoe je je prettiger kunt verhouden tot de hele Corona situatie? Alan Seale beschrijft in zijn boek ‘Wat wél werkt’ een viertal niveaus over hoe je je effectief kunt verhouden tot lastige situaties. Niveaus die heel begrijpelijk, direct praktisch toepasbaar zijn en heel effectief blijken te zijn in tal van situaties.
